Dit tweede nummer van 2021 begint met 2 cursiefjes, gaat verder met 4 doctrinale bijdragen (de bedelarij, de definities van armoede, de plaatsing van kinderen en de habeus corpus van geïnterneerden), brengt vervolgens verschillende rechterlijke uitspraken onder de aandacht (gewone hoven en rechtbanken, Grondwettelijk Hof en Europees Hof voor de Rechten van de Mens) en sluit af met een overzicht van nieuwe wetgeving. Veel leesplezier!
Illustratie: Michiel Commère
Samenvatting
Cursiefje van Anne-Emmanuelle Bourgaux
C’est le printemps. Dans le ciel des revues juridiques, entre un rayon de soleil et le 37e arrêté sur les mesures urgentes COVID-19, les cris d’une nouvelle née déchirent le ciel juridique belge: la revue Droits fondamentaux et Pauvreté est née. Impatientes et enjouées, trois bonnes fées sont penchées sur son berceau. [...]
Cursiefje van Jean-Paul Snappe
La mobilité n’est pas considérée comme un droit fondamental. Mais qu'en est-il de l’égalité d’accès au service public de mobilité ? [...]
Persoonlijke autonomie, menselijke waardigheid en het recht om te bedelen
In de zaak Lacatus t. Zwitserland van begin dit jaar, erkent het Europees Hof voor de Rechten van de Mens voor het eerst dat bedelen een mensenrecht vormt. Volgens het Hof had Zwitserland in strijd gehandeld met artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) (het recht op eerbiediging van het privéleven) door een bedelaar te bestraffen. Het vrijwaren van het toeristisch of commercieel karakter van een stad kan volgens het Hof nooit een afdoende rechtvaardiging vormen. Ook het argument dat een bedelverbod kan bijdragen tot de strijd tegen exploitatie van bedelarij door bendes wordt van tafel geveegd: zelfs wanneer hier daadwerkelijke sprake van zou zijn, draagt de bestraffing van slachtoffers niet afdoende bij tot de bestrijding van dit fenomeen. Buiten het verbieden van agressieve of opdringerige vormen van bedelarij, laat het arrest weinig verdere ruimte om bedelen te verbieden. Aangezien in ons land verschillende lokale besturen bepaalde vormen van bedelen verbieden via politiereglement, is dit arrest ook relevant voor de Belgische context. Tevens relevant voor de rechtspraktijk zijn de door het Hof gehanteerde concepten van persoonlijke autonomie en menselijke waardigheid, die handvaten kunnen bieden om verdere invulling te geven aan de mensenrechten van personen in armoede. [...]
Het behoud van de band tussen ouder en kind bij plaatsing
Dit artikel biedt een beknopt overzicht van het Cahier over het behoud van de band tussen ouder en kind bij plaatsing, een rechtspraakonderzoek door het Steunpunt tot bestrijding van armoede. Al meer dan 30 jaar behandelt het Europees Hof voor de Rechten van de Mens situaties inzake plaatsing en het behoud van de band tussen ouder en kind. Aan de hand van een exhaustieve studie van deze rechtspraak hebben we geprobeerd om daaruit de belangrijkste principes te destilleren. Deze principes tonen aan dat een overheid uiterst voorzichtig te werk moet gaan in deze gevoelige materie en dient te handelen vanuit een ultieme doelstelling: de hereniging van het gezin. [...]
Samenvatting: “Les définitions de la pauvreté comme sources du droit”
De verschillende voorstellingen en definities van armen en armoede zijn bepalend voor de acties of weigeringen van de overheden of van particulieren om ten aanzien van hen op te treden. Dit geldt ook voor het recht. [...]
Grondwettelijk Hof, 25 februari 2021
In het kader van de strijd tegen de verspreiding van het coronavirus COVID-19, werd de wet van 20 december 2020 « houdende diverse tijdelijke en structurele bepalingen inzake justitie in het kader van de strijd tegen de verspreiding van het coronavirus COVID-19 » aangenomen. Artikel 46 van die wet beoogt in principe een verbod voor geïnterneerden om in persoon te verschijnen voor de kamer voor de bescherming van de maatschappij. Verschillende geïnterneerde personen hebben daartegen een beroep ingesteld bij het Grondwettelijk Hof en vragen de vernietiging en de schorsing van het betreffende artikel. Ze zijn van mening dat de beperking op procedurele waarborgen afbreuk doet aan de bescherming van hun vrijheid. [...]
Franstalige rechtbank van eerste aanleg te Brussel, 23 oktober 2020
Bij beschikking van 23 oktober 2020 heeft de kortgedingkamer van de Franstalige rechtbank van eerste aanleg te Brussel de vorderingen van de vzw Réseau wallon de lutte contre la pauvreté en de vzw Réseau belge de lutte contre la pauvreté ontvankelijk maar ongegrond verklaard. [...]
Rechtbank van eerste aanleg te Antwerpen, 7 januari 2021
UNIA dagvaardde de VZW M wegens de schending van de antidiscriminatiewet en het Vlaamse gelijkenkansendecreet. Zij meent dat de VZW M niet alleen de hulpbehoevende moeders discrimineert, maar ook de vrijwilligers en de begeleidsters zowel zelf als bij associatie. [...]
Rechtbank van eerste aanleg, Luik, 3 juli 2019 – Hof van beroep, Luik, 17 maart 2021
Een persoon bedelt volgens de politie in het centrum van Luik op een vrij indringende manier, waarbij hij voorbijgangers met uitgestoken hand volgt. De politieagenten besluiten te interveniëren en de betrokkene aanvaardt een identiteitscontrole. Wanneer ze vernemen dat tegen betrokkene reeds 18 processen verbaal wegens bedelarij waren opgesteld, besluiten zij hem van zijn vrijheid te beroven en hem te fouilleren. Betrokkene verzet zich daartegen, schreeuwt, tiert en beledigt de politieagenten. Vier politieagenten slagen er uiteindelijk in om hem in bedwang te houden. [...]
Wetgeving (2021/2) : verschenen in het Belgisch Staatsblad tussen 1 januari en 31 maart 2021
Wetgeving (2021/2) : verschenen in het Belgisch Staatsblad tussen 1 januari en 31 maart 2021 [...]